Erfgoed van de week: Een antiek “Pharmaceutisch Indamp-apparaat”

Door Christaan te Strake, conservator

Dit antieke indampapparaat komt uit apotheek Jonker, op de Houtmarkt 73 in Zutphen. Onlangs schonk de laatste eigenaar van apotheek Jonker het aan het museum. Het is een aanvulling op de collectie die het museum dus al eerder verwierf: toen de apotheek in de jaren vijftig van de vorige eeuw werd gemoderniseerd, is het interieur aan het museum geschonken. Op dit indampapparaat werden, met behulp van een koperen pan, drankjes ingedikt en voor gebruik als geneesmiddel klaargemaakt. Dit gebeurde eeuwen zo.

Op een schilderij uit 1818 van de kunstenaar Jelgerhuis, dat bewaard wordt door het Rijksmuseum, zien we een apotheker bezig met het indampen met behulp van een vergelijkbaar apparaat. Dit schilderij is momenteel in het Stedelijk Museum Zutphen te zien in de tentoonstelling Hete Vuren, Schatten uit het Rijksmuseum (tot en met 12 mei 2024).
Wil je meer zien van de apothekersinventaris? Die is digitaal te bekijken op de erfgoedportal www.erfgoedcentrumzutphen.nl.

Op de afbeeldingen:

• Indamp-apparaat apotheek Jonker/Behrens, 19e eeuw. (Herkomst Stedelijk Museum Zutphen)
• Koperen pan, gebruikt bij het indampproces, apotheek Jonker Behrens, 19e eeuw. (Herkomst Stedelijk Museum Zutphen)
• Johannes Jelgerhuis (Leeuwarden 1770 – Amsterdam 1836). Interieur van het stoockhuys van apotheker A. d’Ailly bij het bolwerk aan de Zaagmolenpoort te Amsterdam, 1818. Olieverf op doek. Rijksmuseum. Schenking van A.J. Rijk, Amsterdam. (Herkomst Rijksmuseum)