Erfgoed van de week: Memorieboek
In middeleeuwen en nieuwe tijd lieten familieleden, religieuze gilden of broederschappen missen opdragen voor overledenen. Het was een manier om verzekerd te zijn van een voortdurend gebed zonder dat men zelf voor de overledene hoefde te bidden. De op te dragen mis of memorie werd opgetekend in het zogenaamde Mortuarium, Doden- of Memorieboek.
Met name welgestelde personen konden zich een dergelijke luxe permitteren. In schenkingsakten en testamenten lieten mensen geld of goederen na aan de kerk, waarbij een deel van de schenking vaak een vergoeding voor het opdragen van missen was. In het memorieboek werd per dag genoteerd voor wie een memoriedienst moest worden gehouden en door wie.
Een van onze vrijwilligers heeft zich de afgelopen maanden aan de index op het memorieboek van de vicarissen in de Sint-Walburgiskerk gewerkt. Omdat het memorieboek in het Latijn werd bijgehouden is dat niet gemakkelijk. Tijd voor een kleine quiz! Wat zijn de Nederlandse namen voor de volgende personen?
- Gerardi Lapicide
- Arnoldi de Cimiterio
- Henrici de Novimagio
- Gerardus Testator
(Scroll naar beneden voor de antwoorden (onder de foto.)
Zie ook het informatieblad Memorieboek.
Wie overigens denkt dat dit ritueel met de tijd in onbruik is geraakt, heeft het mis. Nog steeds worden gelezen voor overledenen. Dat heet in de rooms-katholieke kerk een ‘misintentie’. Op deze wijze blijft de naam van de overledene in herinnering. Het (op)lezen van de namen van overledenen is in verschillende religies een belangrijk gebruik.
Erfgoed van de Week
Dit bericht is het eerste in onze nieuwe reeks ‘Erfgoed van de Week’. Vanaf nu kun je elke woensdag een bericht verwachten over een bijzondere vondst of object in de collectie van de erfgoedpartners van Zutphen: archeologie, archieven, monumenten en museum.
Antwoorden:
Nieuwsgierig naar de Nederlandse namen van deze personen? Sjaak Meijer en Melia Kooij-van Der Leur kwamen samen een heel eind:
- Gerard Steenhouwer
- Arnold van het/bij het Kerkhof
- Henric van Nijmegen
- Gerard Erflater (dit is de letterlijke betekenis, maar of hij ook echt zo heeft geheten...)