Erfgoed van de week: Een opmerkelijke balustrade
Het zuidelijk deel van het Binnengasthuis aan de Overwelving. Het pand is vrij snel na de Tweede Wereldoorlog gesloopt. Het enige pand dat in 2018 nog overeind staat is Nieuwstad 2 (achter het pand met opschrift G. Spier), 1945.
(foto P.L.J. Dullaert, 0507_0001_0664, collectie Regionaal Archief Zutphen)
Een oplettende voorbijganger is het misschien al eens opgevallen; een opmerkelijk stukje balustrade aan de noordwest zijde van de huidige cafetaria aan de Overwelving, die ondanks de ietwat vervallen staat in al haar schoonheid toch wel heel erg afwijkt van haar omgeving.
De balustrade verwijst naar de vooroorlogse situatie van de brug over de Overwelving en is tegelijkertijd een van de weinige relicten van deze ooit zo fraaie entreezone (tezamen met de al eerder gesloopte Pont Neuf) vanuit het stationsgebied naar de historische kern van Zutphen.
Het ontwerp van deze ‘frontmuur’ dateert uit 1890 en is ontworpen door F.H. van Etteger, stadsarchitect van Zutphen van 1878 tot 1911. Gegoten gietijzeren kolommen en deklijsten worden gecombineerd met natuur- en baksteen (zie afbeelding 1). Op afbeelding 2 is de situatie te zien van voor de oorlog, met aan de linkerzijde van de Berkel de panden van de wasserij van het Oude en Nieuwe Gasthuis aan de Molengracht. Afbeelding 3 is kort na het bombardement gemaakt in 1945, hier is zichtbaar dat de balustrade nog grotendeels intact is. De vierde afbeelding uit 1948 laat zien dat er al veranderingen hebben plaatsgevonden; drie kwart van de balustrade is gesloopt en heeft plaats gemaakt voor het gebouw (de zijgevel) van het busstation van de GTW. Leuk detail op foto 2 en 4: de grenzen van het talud (langs de Berkel) aan de wasserij zijn tegenwoordig nog steeds zichtbaar. In de periode daarna fungeerde het gebouw tot op de dag van vandaag als cafetaria (afbeelding 5 (1983) en 6 (2024)).