Erfgoed van de week: “Welke dag is het vandaag?”
Het Regionaal Archief Zutphen heeft een grote collectie charters. Deze charters zijn eigenlijk middeleeuwse notarisakten. Zo legden mensen vroeger officiële zaken vast zoals verkoop van land of geldleningen. Nauwkeurigheid was natuurlijk heel belangrijk, want er mochten geen misverstanden ontstaan. Alles werd dus uitgebreid en gedetailleerd beschreven; de namen van de betrokkenen, de goederen en natuurlijk ook de datum.
Kort maar krachtig?
Zo eenvoudig als dag-maand-jaar, zie je ze in oude, officiële akten nauwelijks. Meestal werd de datum in het Latijn genoteerd, bijvoorbeeld: ‘Datum anno domini MCCC sextodecimo feria quinta post Misericordiam domini’ (29 april 1316) of later ook in het Nederlands: ‘Gegeven int jair uns heren vifftienhondert drie ind tsestich upten Donnerdach na Quasi modo genant belaeken Paeschen’ (22 april 1563).
Datum in 364 woorden
Soms gaat de opsteller van de akte wel heel ver. Zoals bijvoorbeeld notaris Cornelius Koils van Koburgh in deze akte:
“das inder jairen naich Christi vunsers heill unnd Selichmechers geburt doe men schreiff duysent vünffhondert acht und viertzich jair inder sechster indiction uff Dinstach den siebenzehenten des monatz Aprilis umbtrint zu vier urhen naich dem mittagh pabstombs des allerhilligsten in Got vaders unnd herrn hern Pauli von gotlicher vursichticheit pabstz des dritten von dem namen erwelten pabstz in seinem viertzehenden jair herschongh des allerdurchluchtigsten groszmechtigsten fursten unnd heren herren Caroli des fünfften vonn Gotz gnaiden Romischen Keisers zu allen ziden meherer des Rijchs zu Germanien zu Hispanien beider Cicilien zu Hierusalem Hungaren Dalmatien Croatien koninghs ertzhertzougen zuw Oistenreich hertzougen zu Burgundi graffen zu Hapspurgh Flanderen unnd Tiroll unnsers allergnedigsten heren in seiner keiserlicker Maiestait Reich des Romischen in neun undtzwentzigsten jair”
Dan is natuurlijk in één oogopslag duidelijk dat hij dinsdag 17 april 1548 bedoelt!
Voor de achterdochtige lieden onder de lezers, benadrukt Cornelis aan het einde nogmaals dat de akte écht is opgesteld in dat betreffende jaar, op die genoemde dag, maand en jaar van het Keizerdom én Pausdom. Pas dan zet hij zijn prachtige notarismerk onder de akte.
Deze Erfgoed van de Week is geschreven op de Internationale Dag van de Boerenstrijd in de Week van de Teek, zijnde de zeventiende van de grasmaand april in het honderdste jaar van de Provinciale Statenverkiezingen, tweeduizend en negentien.