Erfgoed van de week: Zinderende zomerhitte in Museum Henriette Polak
Vanaf eind juni toont Museum Henriette Polak een hartverwarmende keuze uit eigen collectie van kunstenaar Wim Oepts (1904-1988): de grootste openbare verzameling van zijn werk in Nederland. Oepts is zonder twijfel de publiekslieveling van dit museum. De hitte van het Zuiden zindert van zijn doeken, want zo zei Oepts ooit: “Een vlak moet vibreren.” Wim Oepts blinkt uit in gelaagde, haast abstracte composities en intens kleurgebruik.
Over zijn manieren van werken zei Wim Oepts: “Ik schets direct zo’n beetje naar het motief. Als ik aan het tekenen ben, selecteer ik meteen al. Dingen die niet van belang zijn, laat ik weg. Wat er overblijft, probeer ik te vertalen in kleur.” Vaak bouwt Oepts zijn schilderijen op vanuit enkele contrasterende kleurvlakken of kleurbanen die al direct een zekere spanning oproepen en ook diepte aanbrengen in de compositie. Vorm en kleur componeert hij tot een abstracte eenheid. Soms en slechts hier en daar stoffeert hij zijn landschappen met herkenbare figuratieve, maar nauwelijks uitgewerkte details.
Werkend met paletmes en penselen verbond hij de horizontale lagen in een landschap met subtiele verticale details als een kerkje, bomengroep of boerderij. Hij bewerkte kleurvlakken met het paletmes of de achterkant van zijn penseel, zodat andere kleuren er doorheen schemerden. “Een vlak moet vibreren”, aldus Oepts. Dat is prachtig te zien in vrijwel al zijn schilderijen; een stralend kleurvlak is nooit alleen maar blauw, rood of geel. Altijd schemeren subtiele kleurlagen uit de ondergrond door, waarmee hij precies dat ‘vibrerende’ effect bereikte, waar hij naar streefde.
Het haalt de toeschouwer naar het landschap toe; een levend landschap vol kleuren, geuren en warmte. Als een herinnering van de schilder aan mooie warme zomermaanden, gezeten achter zijn ezel in zijn Parijse atelier tijdens kille, regenachtige wintermaanden. En als een herinnering van ons als kijker, een vergeten flard van wat ooit gezien of ervaren is en wat nu weer naar boven komt. Zo is een ‘wandeling’ door een landschap van Oepts ogenschijnlijk zoveel meer dan een korte ontmoeting met de kunstenaar en zijn schilderij.