Erfgoed van de week: een vondst met een vraagteken

Plaatwerk, gevonden bij Huis 't Velde

Het erfgoed van de week is eigenlijk een vraag van de archeologische dienst aan de lezers... Bij Huis ’t Velde, de naam is al vaker voorbij gekomen, werd behalve veel huisraad van de adellijke familie Van Dijk van ’t Velde een grote component aan Tweede Wereldoorlog-materiaal gevonden. Een deel daarvan is explosief – helder. Maar er is één stuk ijzer (of eigenlijk twee identieke exemplaren) waarvan de functie niet duidelijk is – ondanks dat er al meerdere experts op dit gebied naar gekeken hebben.

Het gaat om een 65 centimeter lang stuk ijzer van 2 millimeter dik, dat aan beide zijden legergroen geschilderd is. Het object heeft een zeer specifieke, gestroomlijnde vorm, met twee bevestigingsstroken die een tegenovergestelde hoek vormen. Langs deze richels bevinden zich nageltjes, dus de plaat is van een groot object afgehaald, mogelijk vanwege de code die er op staat: No 77.I F& L (geschilderd) en No.77 MK I en F & L 8 . 44 (ingestanst, een datum?). Of de tweede (verder identieke) plaat precies dezelfde code heeft is onduidelijk vanwege de slechtere conservering).

No 77 wordt vaak geassocieerd met Britse fosforgranaten, maar dat het hier om een deel van een verpakkingskist daarvan gaat lijkt uitgesloten vanwege het materiaal en de vorm.

F & L lijkt te slaan op de firma Fisher & Ludlow in Castle Bromwich. Zij maakte in de oorlog onder meer helmen, trucks en delen van Lancasters en Spitfires. Een helm is het niet, en een deel van een vliegtuig lijkt gezien het dikke staal ook geen optie. Daarmee is een deel van een legertruck waarschijnlijker, maar als we kijken naar welke modellen F&L produceerde, dan is dit onderdeel niet terug te vinden.

We weten verder dat ’t Velde deel uitmaakte van een reeks landhuizen in de buurt van waaruit Duits commando werd gevoerd, en dat deze landhuizen flink gebombardeerd zijn door Britse vliegtuigen.

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Update (26 januari 2021):

We hebben diverse reacties ontvangen op bovenstaande vondst. We weten nu dat het een staartvin is van een 250 pond High Explosive vliegtuigbom, in juni 1944 geproduceerd in Castle Bromwich bij Birmingham.

We kunnen deze staartvin nu ook koppelen aan historische informatie. We weten namelijk precies om welke bom het moet gaan, omdat er ter plekke maar één zo’n bom is afgeworpen. Dit was op 30 maart 1945, met een Spitfire. Met die aanval probeerden de Britten generaal Johannes Blaskowitz, bevelhebber van de Festung Holland en op dat moment in ’t Velde aanwezig, te elimineren. Tevergeefs – maar Blaskowitz tekende wel op 5 april 1945 de Duitse capitulatie in Hotel De Wereld.

Dankzij de reacties van de lezers is het dus gelukt om een object te identificeren dat een belangrijke bijrol in de geschiedenis heeft. Dank daarvoor!