Erfgoed van de week: Twee grote waterputten aan de Halvemaanstraat – deel 2 van 3

Vier weken geleden schreven we over de twee grote waterputten aan de Halvemaanstraat. Vandaag deel 2...

De twee waterputten aan de Halvemaanstraat hebben de gemoederen flink bezig gehouden. Een simpel feit staat als een paal boven water, iemand had, in het begin van de 18e eeuw, behoefte aan heel veel water. Daarbij was het water uit de Binnengracht niet goed genoeg, het moest schoon water zijn. Archeologisch gezien zijn we hier op vast gelopen, je kunt tal van mogelijkheden aandragen maar er zijn verder heel weinig aanwijzingen om je verder te helpen. Historisch-onderzoek dat is uitgevoerd in de archieven van het regionaal archief van Zutphen heeft ons echter twee handvatten geboden.

De waterputten liggen in de tuin (feitelijk op het achtererf) van herberg De Halve Maan. Deze Herberg is de naamgever van de Halvemaanstraat die in de middeleeuwen nog de Koolsteeg heette. De herberg is in de 17e eeuw opgericht en heeft tot in de 19e eeuw aan de Laarstraat gezeten. Bij de herberg wordt in de 18e eeuw een Fransche Tuin vermeld. Deze lag op een ruim stuk grond tussen de herberg en de Binnengracht. Wie aan Franse tuinen denkt, denk aan Versaille. Zo groot en luxe zal het hier niet geweest zijn, maar een belangrijk onderdeel van Franse tuinen zijn fonteinen en watervalletjes. Zouden de waterputten gediend kunnen hebben om deze elementen te voeden? We hebben verschillende opstellingen getest, maar zonder het toevoegen van een mechanische hulp en het liefst een reservoir op hoogte (een kleine watertoren) gaat dit niet werken. Bovendien zou je daarbij genoeg hebben aan een kleinere watervoorraad en hoeft het ook niet perse schoon water te zijn (al snap ik dat het de voorkeur betreft). Maar zou deze Franse Tuin de aanleiding zijn om twee van zulke grote waterputten aan te leggen? Daar kunnen we kort en bondig over zijn, nee. Zeker niet. Maar wat dan wel?

Over vier weken delen we deel 3...