Erfgoed van de week: Arbeidsvreugd in de Nieuwstad

2022 12 05 Evdw archief 0166 0118 0002Uit een fotoalbum van de Zutphense afdeling van de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen kwam deze foto te voorschijn. Het is een foto van de fotograaf Zeijlemaker en uitgegeven als ansichtkaart. Dat zijn twee redenen om aan te nemen dat de foto al in de collectie van het Erfgoedcentrum aanwezig moest zijn. Dat bleek opmerkelijk genoeg niet het geval. Deze foto blijkt uniek te zijn en is bovendien erg informatief.

Arbeidsvreugd

Eind jaren vijftig van de vorige eeuw werd de Stichting Arbeidsvreugd in het leven geroepen. De stichting had als doel om mensen in de regio Zutphen die om welke reden dan ook niet mee konden in het arbeidsproces passend werk aan te bieden in een passende omgeving. De wat aanmatigende naam Arbeidsvreugd moet worden gezien in het licht van die tijd en was in ieder geval al een stuk beter dan die van zijn voorganger, de Stichting Werkinrichting voor minder bruikbare arbeidskrachten. Die werkinrichting was gevestigd in wat het Zutphens Dagblad omschrijft als armetierige barakken op de Pollaan. Een verre opvolger van Arbeidsvreugd is het huidige GelreWerkt! Voor velen zal de naam Delta nog bekend in de oren klinken.

Gasthuis

Arbeidsvreugd kreeg meteen een nieuw onderkomen op de Nieuwstad, in een van gebouwen van het voormalige binnengesticht van het Oude en Nieuwe Gasthuis. In de kerkzaal met bovenverdieping werd een voor die tijd moderne werkplaats ingericht. In het Zutphens Dagblad van 20 maart 1957 wordt de hele indeling van het pand beschreven. Naast de mannenafdeling met vijftig plaatsen kwam ook een vrouwenafdeling met vijftien plaatsen. Zij konden werken met drie weeftoestellen. Voor mensen met een verstandelijke beperking werd een boekbinderij opgericht en voor de mensen met een lichamelijke beperking een timmerwerkplaats. Allemaal konden ze luisteren naar de nieuwe radio-installatie. Op welke zender deze stond afgesteld wordt niet vermeld. Misschien mocht men genieten van de Arbeidsvitaminen?

Parkeerplaats

Heel lang bleef Arbeidsvreugd niet bestaan. Al in 1966 werd een compleet nieuwe werkplaats geopend aan de Oostzeestraat. De werkplaats kreeg de anonieme naam De Elshorst. Het oude gebouw op de Nieuwstad 31a werd begin jaren zeventig gesloopt om plaats te maken voor de parkeerplaats aan het Basseroord.

Beeldbank

De beeldbank van het Erfgoedcentrum Zutphen presenteert ruim 70.000 foto’s. Met filters en trefwoorden zijn foto’s te vinden over talloze onderwerpen en gebouwen in de regio Brummen, Lochem en Zutphen. Het trefwoord Arbeidsvreugd levert maar één hit op.

Op de foto: Het