Erfgoed van de week: ‘De Frontloupe’

Frontloupe collageNagenoeg alle edities van De Frontloupe kon het Erfgoedcentrum Zutphen eind 2022 toevoegen aan de collectie. Deze Zutphense verzetskrant verscheen vanaf 23 juni 1944 tot en met de bevrijding in 1945. Daarna kwam nog een aantal keren De Vrije Pers uit, een gezamenlijke uitgave van De Frontloupe en de landelijke verzetsbladen Trouw, Het Parool, De Waarheid en Vrij Nederland. In het persbericht over de overdracht van De Frontloupe wordt verder geen melding gemaakt van de mannen en vrouwen die - met gevaar voor eigen leven - het blad redigeerden, vermenigvuldigden en distribueerden. Zij verdienen zeker aandacht.

De ‘spil’ van De Frontloupe was Henk van Langen, destijds een jongeman van 25 jaar. Hij was boekbinder bij Wöhrmann maar om de Arbeitseinsatz te ontlopen, ondergedoken op de Houtmarkt boven destijds de Rotterdamse Bank. Hij werd geholpen door twee mede-onderduikers op hetzelfde adres, Hen Hoberg uit Castricum en Wim Verhoef uit Den Helder. Zijn vriendin en latere echtgenote Koosje de Rooij verzorgde samen met zijn zus Dien van Langen de dagelijkse distributie van zo’n 200 kranten.

Meer dan ‘nieuws’!

De Frontloupe gaf vrijwel dagelijks de berichten door van de BBC en Radio Oranje met onder andere nieuws over de ontwikkeling van de diverse fronten zowel in als buiten Europa. Daarnaast werd ook geld ingezameld voor onderduikers en werden codeberichten over wapendroppings doorgegeven aan het (gewapende) verzet. In het najaar van 1944 werd het te gevaarlijk aan de Houtmarkt en begon een zwervend bestaan voor de mensen achter De Frontloupe. Het blad bleef met een enkele onderbreking wel dagelijks verschijnen.

Het verhaal van Henk van Langen

Henk van Langen heeft in 1985, veertig jaar na de bevrijding, het verhaal van De Frontloupe op papier gezet. Het is een indrukwekkend en af en toe bloedstollend relaas over een spannend hoofdstuk in de geschiedenis van Zutphen. Het verhaal van Henk van Langen telt 21 bladzijden en is gedigitaliseerd. U kunt het vinden via deze link: https://erfgoedcentrumzutphen.nl/onderzoeken/archieven/scans/NL-ZuRAZ-0263/1.1.52/start/0/limit/10/highlight/1 .
Het Erfgoedcentrum mag zich er terecht op verheugen dat naast het verhaal van de oprichter nu ook De Frontloupe zelf in de collectie is opgenomen en digitaal beschikbaar komt.

Zutphense Erfgoedpublicatie

Nog dit jaar volgt een nieuwe uitgave in de reeks ‘Zutphense Erfgoedpublicaties’ over de illegale pers in Zutphen. Menno Tamminga, auteur van onder andere Wij zijn vrij! doet hiervoor uitgebreid onderzoek naar de clandestiene kranten, inclusief hun verwevenheid met de (gewapende) illegaliteit in 1944 en 1945. In zijn boek Tegen de Duitse leugens vertelt hij het dappere en soms schokkende verhaal van de makers en verspreiders van de kranten. Zeker acht van hen sneuvelden in hun strijd tegen de Duitse leugens.