Erfgoed van de week: Vorm of functie?

Monumentenzorg SZU002029450 045Het is zomer. In deze periode is het altijd een uitdaging de juiste verkoeling te vinden, zowel buiten het huis als binnen. Wanneer we binnen blijven, zoeken we alle mogelijke (soms creatieve) manieren om de zon zoveel mogelijk te weren. Want algemeen bekend is dat het effectiever is straling (en dus warmte) aan de buitenzijde te beperken of geheel te mijden. Vanuit de historie zijn hier meerdere oplossingen voor gevonden (zowel intern als extern): luiken, blinden, persiennes, jaloezieën, rolluiken, zonneschermen, markiezen, gordijnen, sassinetten en luifels/overstekken. Moderne oplossingen sluiten toch vaak aan op historische voorbeelden. In de historische binnenstad zie je veel van bovenstaande oplossingen. Interessant zijn de jaloezieën. Die bestaan uit beweegbare schoepen van latwerk of ander materiaal. Ze werden zowel binnen als buiten toegepast. Tegenwoordig kennen we ze vooral van de toepassing binnen. Een gevolg van de toepassing aan de buitenzijde is dat wanneer de jaloezieën in opgehaalde stand stonden ze werden weggewerkt/verstopt achter een jaloeziekapje of koof van hout of zink. Dit is te zien op de foto van de Houtmarkt uit 1945. Helaas is bij veel panden deze sympathieke oplossingen in de loop der tijd overbodig geworden en ook bijna niet meer aanwezig. Een knap staaltje werk van het integreren van vorm en functie. Iets waar ze in het verleden erg gedreven in waren.

(foto SZU002029450_045, Zeijlemaker, collectie Erfgoedcentrum Zutphen)