Erfgoed van de week: Weggooien is zonde

Weggooien is zonde! Daar dacht men in de achttiende eeuw ook al zo over. Bij de modernisering van het grote huis Zaadmarkt 94 in Zutphen – achter de voorgevel gaan eigenlijk twee kleinere middeleeuwse voorgangers schuil – kreeg het rond 1760 twee grote monumentale schoorstenen op het dak. Een uiting van welvaart en rijkdom. Als er op materiaal kon worden bespaard, dan heel graag. Materiaal was destijds kostbaarder dan arbeid. Zo kon het gebeuren dat voor de bekleding van de schoorsteenvoet niet alleen nieuw zandsteen werd ingekocht, maar dat hiervoor ook vrijkomende vensteronderdelen van de gesloopte voorgevel werden aangepast en gebruikt. Het materiaal van deze vensteronderdelen is trachiet, waarmee we – zelfs zonder de gesloopte gevel ooit gezien te hebben – iets kunnen zeggen over een datering in de vijftiende eeuw.

Op de foto's:

• Op de linkerafbeelding is de oude glassponning (rechts) duidelijk te herkennen, behorend bij de openingen in de bovenste helft van een kruiskozijn uit de vijftiende eeuw. De vierkante gaten voor de diefijzers (tralies, links) horen bij de onderste helft.
• Op de rechterafbeelding is te zien dat de latei van trachiet aan de andere kant vlak is bijgekapt om te kunnen gebruiken als zichtzijde van de bekleding voor de schoorstenen. Omdat de schoorsteenvoet werd geschilderd, maakte het verschil tussen het trachiet en de zandstenen onderdelen niet uit.
• In het midden Zaadmarkt 94.