Putregisters
Lochemse putregisters
Het putregister is een belangrijke bron voor voorouderonderzoek in Lochem in de 18e eeuw. Het bevat de namen van de 185 gebruikers van de putten in de stad. Deze bron kunt u gebruiken om de verblijfplaats te lokaliseren van voorouders die in de stad Lochem woonden. Het register vertelt in de buurt van welke waterput uw voorouder woonde.
Waterputten
De inwoners van Lochem waren voor hun watergebruik afhankelijk van waterputten. Medio 18e eeuw telde Lochem er zeker vijf. Deze putten stonden op centrale plaatsen en aan de doorgaande wegen in de stad. Er stond een put op de Markt, maar ook in de Bierstraat, de Molenstraat, de Blauwe Torenstraat en de Smeestraat was een put te vinden. Deze putten zijn herkenbaar op het minuutplan van de stad Lochem (sectie F) uit 1832. Maar in de 18e eeuw moet Lochem meer putten hebben gekend, want het putregister noemt de namen van nog drie andere: de put "voor Nijmans huys", "voor het Veldhoen staende" en "voor Loonemans huijs". Gezien het aantal putten in de stad moet de (drink-)watervoorziening in Lochem goed zijn geweest. Een waterput was voor de Lochemmer nooit ver weg.
De waterputten waren voor gemeenschappelijk gebruik, maar iemand kon niet zomaar uit elke put water halen. Het gebruik van een put was gekoppeld aan een aantal nabijgelegen huizen. De bewoners van deze huizen waren de rechtmatige gebruikers van de put, de zogenaamde gerechtigden. In het Lochems putregister staan de namen opgesomd van de 185 burgers die gebruik maakten van één van de putten in de stad.
Putmeesters
De gerechtigden hadden het recht om water uit "hun" put te halen. Hier tegenover stond de plicht om mee te betalen aan de kosten van het onderhoud van deze put. Twee putmeesters, die benoemd werden door het Lochemse stadsbestuur, waren verantwoordelijk voor het beheer. Zij zorgden ervoor dat noodzakelijke reparaties aan de put werden uitgevoerd. De kosten voor het onderhoud verhaalden zij op de gerechtigden. Met het putregister konden ze nagaan welke omwonenden moesten meebetalen aan het onderhoud.
Het woord putregister is eigenlijk onjuist. Het Lochemse putregister bestaat feitelijk uit dertien lijsten van gerechtigden, waarvan een deel is opgesteld in de eerste helft van de 18e eeuw. Waarschijnlijk ontvingen de putmeesters bij hun benoeming uit handen van het stadsbestuur een (afschrift van de) lijst van gerechtigden die zij konden gebruiken bij de uitoefening van hun taak.
Welke putregisters heeft het RAZ?
Lochem
- Lijsten van gerechtigden tot de verschillende stedelijke putten of pompen, benevens van de door hen te betalen bedragen, en aanstellingen van de putmeesters, 1761 (1001 Oud-archief Lochem, inv.nr. 247)
Zutphen
- Putregisters vermeldende putten en putmeesters, 15e eeuw (0001 Oud-archief Zutphen, inv.nr. 1760)
- Putregisters vermeldende putten en putmeesters, 1527-1583 (0001 Oud-archief Zutphen, inv.nr. 1761)
- Putcedulen, 1525-1551 (0001 Oud-archief Zutphen, inv.nr. 1762)
Zoeken in de putregisters
Het Lochemse putregister is gedigitaliseerd en voorzien van een index in de collectie Genealogie. U kunt de registers hierin op naam doorzoeken. Selecteert u hierbij de bron "belastingregister" met behulp van het filter bovenaan de resultatenlijst. De Zutphense registers zijn ook digitaal beschikbaar, maar hiervan is nog geen index in de voorouderdatabase opgenomen. Ook andere bronnen bieden mogelijk informatie over uw voorouders. Bekijk de actuele inhoudsopgave van de collectie voorouderdatabase voor een overzicht van de geïndexeerde bronnen.