Erfgoedvrijwilliger Beppy Schut: “In de archeologie moet je strikt rekening houden met restauratieregels”

Door Lisette Eindhoven

Bij het Erfgoedcentrum Zutphen werken vele vrijwilligers. Elke maand zetten we er graag eentje in het zonnetje. Deze keer is dat Beppy Schut. Zij puzzelt bij team Archeologie losse scherven bij elkaar en is sinds kort bezig met restauratie van aardewerk en keramiek.

“Toen ik in 2019 in Zutphen kwam wonen keek ik, bij een bezoek aan het museum, altijd met veel interesse door de ruit naar de werkplaats van team Archeologie. Omdat mij dit een leuke werkplek leek, heb ik op een open dag gewoon gevraagd of er nog vrijwilligers nodig waren, en dat was zo.”

Keramiekontwerp

Helemaal nieuw is bezig zijn met aardewerk, keramiek en andere materialen niet voor Beppy. Ze doceerde creatieve vakken en startte begin jaren 90 samen met een vriendin een keramiekbedrijf. “We gingen urnen ontwerpen en maken, omdat we de bestaande modellen niet mooi vonden en dat sloeg enorm aan. Dat zelf maken bleek tegelijkertijd ook een probleem omdat we het keramiek met de hand vormden, wat een zeer arbeidsintensief proces is.” Gelukkig vonden de vriendinnen een keramiekatelier in Nederland dat de productiefase wilde overnemen. “Ik doe daar sinds mijn pensioen nog steeds vrijwilligerswerk.”

Scherven

“Ik begon hier met het bij elkaar zoeken van scherven”, vertelt Beppy. “Dat is bijna meditatief”, lacht ze. “Door mijn achtergrond herken ik in elk geval snel de verschillende materialen zoals aardewerk, porselein of steengoed.” Sinds kort volgt ze een restauratiecursus en leert nu om van de scherven weer een compleet object te maken. “Het is toch wel heel iets anders dan in mijn vorige werk, waar ik zelf kon bepalen hoe ik te werk moest gaan. In de archeologie moet je strikt rekening houden met de regels die gelden voor het restaureren. Ik vind het heel leuk om te weten hoe dat moet.”

Restauratie

Voordat de scherven een pot worden, worden ze eerst met plakband en later met een speciale lijm in elkaar gezet. Als de pot ook nog gerestaureerd wordt, dan worden de ontbrekende delen aangevuld met gips. “Daarvoor breng ik een wasplaatje aan als steunmal. Was is het materiaal dat een tandarts ook gebruikt voor gipsafdrukken van je gebit. Vervolgens giet ik er gips in en ga ik modelleren. Na uitharding haal ik de was weg en werk ik het opgevulde stuk en de details bij. Tot slot kleur ik het gips bij met een passende kleur.” Het is erg belangrijk dat de juiste, oorspronkelijke vorm van het archeologische object bewaard blijft. “Door mijn ervaring als keramist doe ik dat vormen vrijwel automatisch.”

Rust

“Het is zo ontzettend leuk om samen te werken met een groep mensen in een wereld die ik nog niet goed ken en het is verfrissend en verrijkend om te zien hoe een andere beroepsgroep ergens tegenaan kijkt”, vindt Beppy. Ze vindt het fijn dat ze hier, net als vroeger in haar eigen atelier, in alle rust en geconcentreerd kan werken. “In mijn bedrijf moest er volgens planning een product op tijd geleverd worden en dat gaf veel druk. Hier, bij het restaureren en puzzelstukjes zoeken ligt geen druk. Het maakt niet uit of ik op een dag één scherf of tien scherven bij elkaar puzzel… Alles is goed.”