Update Gelders Museum in Zutphen

Door Geke Hop

Na jarenlange lobby door de Ridders van Gelre (Omroep Gelderland) spreken de Gedeputeerde Staten (GS) in het Gelders coalitieakkoord 2023-2027 ‘Gewoon doen’ zich uit voor het idee van een Gelders museum; men neemt zich voor de haalbaarheid te onderzoeken. Toen had de gemeente Zutphen haar vinger al opgestoken: “Wij willen dat museum wel in onze gemeente.”

Zutphen heeft immers een uniek Gelders verleden. Door een huwelijksverbintenis rond 1120 in de Walburgiskerk, worden de graafschappen Gelre en Zutphen verenigd. Dit huwelijk vormt de basis voor een territorium dat uiteindelijk de provincie Gelderland wordt. Die provincie laat 900 jaar later onderzoek doen naar de haalbaarheid van een provinciaal museum. Op 4 december 2024 levert onderzoeksbureau Berenschot een rapport op. Dat is in eerste instantie een behoorlijke domper. Het rapport gaat uit van lage bezoekerscijfers en vindt de toekomst van een historisch museum ongewis; zeker op lange termijn zou het moeilijk zijn bezoekers te blijven trekken. De provincie gaat aanvankelijk mee in het advies: geen museum, maar wel een programma op verschillende plekken in de provincie. Maar dit voorstel stuit op flinke weerstand in de erfgoedsector, bij veel Gelderse gemeenten en bij de Ridders. Ook de leden van Provinciale Staten vragen zich af: dit is toch nooit de bedoeling geweest?

Zutphen laat het er dan niet bij zitten. Met een factsheet waarmee we de bezoekerscijfers in het rapport corrigeren en met een ferm pleidooi van onder andere wethouder Sjoerd Wannet tijdens de vergadering van de Provinciale Staten op 15 januari werpen we ons nog eens in de arena. Tijdens de daaropvolgende oordeelsvormende PS-vergadering van 29 januari stelt de gedeputeerde een uitgebreider idee voor: een vaste opstelling van de Canon van Gelderland (maar zonder eigen collectie), mogelijk in Zutphen, met daarnaast een programma waarbij op basis van wisselende thema’s en historische collecties verschillende plaatsen in de provincie wordt aangedaan. Daarbij worden canon en programma aan elkaar verbonden.

Een hele mondvol. De provincie laat een projectgroep samenstellen die aan de slag gaat met het ontwikkelen van de Gelderse canon en het programma. Die groep zal nog voor de zomer gaan beginnen. Formeel moeten we het nog afwachten maar omdat Zutphen de enige kandidaat is die zich heeft aangemeld, is de kans wel heel groot dat we de canon in onze gemeente mogen gaan verwelkomen. Daar zijn we blij mee en trots op. Wordt vervolgd.