Erfgoedvrijwilliger Marijn van den Born: “Ik heb zelfs nog e-mails uit de jaren 90 bewaard”

Bij Erfgoedcentrum Zutphen werken vele vrijwilligers. In onze erfgoednieuwsbrief willen we ze graag in het zonnetje zetten. We spraken deze keer met Marijn van den Born, hij fotografeert in de scankamer van het Regionaal Archief Zutphen algemene en complexere archiefstukken.

Er ligt een dik boek opengeslagen op de scanplaat, de fotocamera hangt er boven. “Ik ben nu bezig met het digitaliseren van een ingebonden dagboek uit de Tweede Wereldoorlog van de Warnsveldse huisarts Thate. Hij bewaarde alles wat voor zijn beroep van belang was maar ook andere interessante papieren uit die tijd. Dit kun je niet zomaar pagina na pagina fotograferen, want je moet ook alle ingeplakte kleine documenten scannen”, vertelt Marijn.

Bewaarder

Het werk lijkt hem op het lijf geschreven, Marijn is zelf ook een bewaarder. “Van vrijwel alle organisaties waar ik gewerkt heb, heb ik een database bewaard. Als zij iets kwijt zijn komen ze bij mij: ‘Marijn heeft het’”, lacht hij. “Ik heb zelfs nog e-mails uit de jaren ‘90 bewaard.”

In het boek van Thate zitten krantenartikelen, opschrijfboekjes, redevoeringen van Hitler, gezagsinstructies voor de gezondheidszorg, foto’s en nog veel meer. “Elke bladzijde wordt genummerd, en ook alles wat aan de bladzijde vastzit krijgt een nummer. Ik ben nu op pagina 140, maar ik heb al 470 foto’s gemaakt!”

Scankamer

Marijn reageerde in oktober 2022 op een advertentie en hij draagt met veel plezier bij aan het behoud van erfgoed. “Door de juiste documenten te scannen kan een onderzoeker zelfs een advertentie op de achterkant van een bewaard krantenartikel terugvinden. Dat kan namelijk belangrijk zijn voor een historicus.” Marijn is als vrijwilliger op de scankamer vooral bezig met de gebonden archiefstukken zoals dikke boeken en fotoalbums. “Elke opdracht is anders en je moet je hoofd er goed bij houden. Soms is het een gepruts als je een grote vastgeplakte plattegrond moet zien uit te vouwen, of het gaat om kwetsbare dunne bladzijden. Ook moet je de fotocamera goed instellen en soms foto’s bijwerken.”

Marijn schakelt soms ook de restaurator in, als vastgeplakt materiaal voorzichtig losgehaald moet worden, of als een stuk eerst gerestaureerd moet worden voordat het gescand kan worden. “Veel tijd om me te verdiepen in de materialen heb ik niet, maar soms kom ik wel iets interessants tegen over Zutphen of over mijn familie. Ik voel me thuis op het archief, weg van de hectiek van alledag. En er wacht iemand op wat ik doe, ik ben niet alleen bezig voor de database.”

Cursus

Binnenkort hoopt Marijn een cursus paleografie te gaan volgen binnen het archief. “Nu kan ik niet lezen of een kleine losse notitie te maken heeft met de rest van het materiaal of dat het later is toegevoegd. Ik moet het door een collega-medewerker laten vertalen. Ooit, tijdens mijn geschiedenisstudie heb ik wel les gehad in oude handschriften”, bekent Marijn, “maar dat vond ik toen totaal niet interessant. Nu wel, nu heb ik een doel.”