Patriotten op middelbare school
Het Erfgoedcentrum Zutphen heeft een nieuwe lessenreeks laten ontwikkelen voor middelbare scholen over een bijzondere periode uit de Zutphense geschiedenis: de patriotttentijd. In deze reeks wordt speciaal aandacht gegeven aan de rol van de gedrukte media in die tijd. Daarmee sluit het lesprogramma aan op het erfgoedthema van 2024 "Gedrukt in Zutphen". In het voorjaar van 2024 komen de lessen beschikbaar. Scholen die belangstelling hebben kunnen al contact opnemen met Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
In de jaren ’80 van de achttiende eeuw was er sprake van een democratische beweging in de Republiek, geïnspireerd op denkbeelden uit de Verlichting. Deze waaiden vanuit Amerika over naar de Republiek en zorgden voor veel onrust en tweestrijd in het land. De aanhangers van deze ideeën werden patriotten genoemd en stonden pal tegenover de Oranjegezinden, die zich achter de bekritiseerde stadhouder Willem V schaarden. De patriotten beschuldigden Willem V van corruptie en zij kwamen op voor de rechten van het volk.
Robert Jasper van der Capellen tot den Pol
Een belangrijke leider binnen de patriottenbeweging was Robert Jasper van der Capellen tot den Pol uit Zutphen. Hij had veel invloed op de politiek in Zutphen destijds. In de raad van Zutphen was het overgrote deel (9 van de 12 leden) prinsgezind maar de drie patriottische raadsleden waren overtuigde en strijdlustige mannen. Robert Jasper wist vele Zutphenaren achter zich te scharen. Uit deze groep benoemde hij twaalf personen tot lid van het burgercomité. Het doel van deze groep was om structureel op te komen voor de denkbeelden van de patriotten. Op verschillende manieren probeerden de patriotten in deze periode hun gedachtegoed in de raad bespreekbaar te maken en te verspreiden onder het volk. Hiervoor drukten ze, onder andere, adressen (petities), pamfletten, liederen/gedichten, couranten en spotprenten.
In deze lessenreeks worden de leerlingen uitgedaagd zich in te leven in de patriotten en hun tegenstanders om vervolgens een mening te vormen over de periode, en deze uit te drukken door een medium uit de vroegmoderne tijd te gebruiken. Op deze manier leren de leerlingen zich te verplaatsen in een ander, zichzelf uit te drukken op papier en mondeling met elkaar in debat te gaan.
Afbeelding: Kopergravure met opschrift: 'Twee soldaten en een tamboer haalen met een kar, van bekende Patriotten, de Trommels en Vaandels af', 25 juni 1787. Uit: Wagenaar XVIII, 171. (collectie Stedelijk Museum Zutphen)